De uitstoot van stikstofoxides in de zeevaart blijft hoger dan verwacht, ondanks strengere emissie-eisen voor nieuwe zeeschepen. Deze luchtvervuiling veroorzaakt gezondheidsproblemen bij mensen en schaadt het milieu door neerslag van stikstof op water en land.
Toezicht door ILT
De Inspectie Leefomgeving en Transport (ILT) houdt toezicht op stikstofemissies van zeeschepen. Omdat luchtvervuiling zich niet aan grenzen houdt, werkt de ILT samen met buurlanden in het Europese SCIPPER-project. In dit project delen zeven landen informatie over stikstofemissies, gemeten met drones, vliegtuigen en vaste stations. Bovendien investeert de ILT in satelliettechnologie om stikstofemissies van individuele schepen te meten.
Technische uitdagingen
De ILT heeft zorgen geuit over de hoge stikstofemissies in de zeevaart. Hoewel de nieuwe regels bedoeld zijn om emissies te verminderen, blijkt dit in de praktijk niet het geval te zijn, vooral door hoge emissies bij lage vaarsnelheden. De toezichtmogelijkheden van de ILT zijn beperkt. Daarom pleit de ILT voor inspecties waarbij niet alleen certificaten van scheepsmotoren gecontroleerd worden, maar ook de daadwerkelijke emissies. Nieuwe schepen zouden hun emissies automatisch moeten meten en opslaan, waarvoor de huidige wet- en regelgeving aangepast moet worden.
Oproep tot actie
De zorgen over de hoge uitstoot en het gebrek aan toezichtsmogelijkheden hebben de ILT ertoe aangezet in 2023 een signaal af te geven aan het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. Het ministerie liet daarop TNO aanvullend onderzoek verrichten, dat de eerdere bevindingen bevestigde.
Baanbrekende meetmethoden
Jasper van Vliet, Chief Data Scientist bij de ILT, verklaart dat de innovatieve metingen met satellieten baanbrekend zijn. “We kunnen nu zeer nauwkeurig, op het niveau van een individueel schip, de uitstoot meten. Dit betekent dat we wereldwijd scheepsemissies kunnen monitoren en gericht inspecties kunnen uitvoeren bij schepen met onverwacht hoge emissies.”
Internationale samenwerking
Netwerkadviseur Astrid Driesprong benadrukt het belang van internationaal onderzoek. “Dankzij de onderzoeksresultaten staan we sterker. De ILT heeft samen met het ministerie landen zoals de VS, Canada, Duitsland, België, Frankrijk, Denemarken, Noorwegen en Zweden naar Nederland gehaald voor een internationale workshop. Doel was om uitkomsten te delen en gezamenlijk stikstof op de internationale scheepvaartagenda te zetten. Hier wordt momenteel hard aan gewerkt binnen de IMO.”